Όταν οι ιστορικοί γράφουν για τους καλύτερους
couturiers του 20ου αιώνα, είναι σαφές ότι o Balmain κατοχυρώνεται
ανάμεσα στο "πάνθεον". Το 1945 ο Pierre Balmain παρουσίασε την πρώτη του κολεξιόν στο
Παρίσι. Ένα νέο γαλλικό στυλ αναδύεται, μία νέα αντίληψη και αισθητική. Οι
φαρδιές φούστες με τη στενή μέση κυριαρχούν σε μια έκρηξη θηλυκότητας. Ήταν το περίφημο “New Look” που έγινε αργότερα γνωστό από τον Dior; Ήταν ο Balmain αυτός που πρωτοσύστησε στο κοινό το “New Look” ή ο Dior;
«Η καλή μόδα είναι εξέλιξη, όχι επανάσταση»,
είχε δηλώσει ο Pierre Balmain. Ο couturier της υψηλής
ραπτικής ήταν από τότε κάτι σαν θρύλος ντύνοντας βασιλικά μέλη, αλλά και σταρ
του Hollywood.
Είχε βρεθεί στο επίκεντρο ως ένας από τους νέους σχεδιαστές- μαζί με τον Christobal Balenciaga και τον Christian Dior- που έδωσαν στη γαλλική μόδα τη δόξα και τη λάμψη μετά την
απελευθέρωση του Παρισιού. Ο Pierre Balmain γεννήθηκε το 1914 στη Σαβοΐα της Γαλλίας. Φοίτησε στη σχολή καλών τεχνών
του Παρισιού στο τμήμα της αρχιτεκτονικής, αλλά δεν κατάφερε να ολοκληρώσει τις
σπουδές του, καθώς όλο του το χρόνο τον περνούσε σχεδιάζοντας φορέματα. Ενώ
παρακολουθούσε τα μαθήματα στη
σχολή, ο Balmain πήγε στο σχεδιαστή Edward
Molyreux, ο οποίος υποσχέθηκε να του δώσει μια
ευκαιρία. Ο Balmain παράτησε εντελώς τις σπουδές του στην αρχιτεκτονική για να εργαστεί για
τον Molyreux για
πέντε ολόκληρα χρόνια.
Ο
αρχιτέκτονας της μόδας
Η σχέση του με την αρχιτεκτονική διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στις
δημιουργίες και τα σχέδια των επόμενων
χρόνων. Όλα τα έβλεπε με αρχιτεκτονική ματιά, ενώ πίστευε στην κομψότητα
που επιτυγχάνεται με την απόλυτη απλότητα. Γνωστός για την κομψότητα των ρούχων
του είπε κάποτε ότι «η ραπτική είναι η αρχιτεκτονική της κίνησης». Αργότερα ως καταξιωμένος σχεδιαστής
δήλωσε: «Συχνά συμπεριφέρομαι και σκέφτομαι σαν αρχιτέκτονας. Υπάρχουν σίγουρα
πολλά κοινά στοιχεία μεταξύ ενός αρχιτέκτονα και ενός σχεδιαστή».
Balmain και Dior στον Lelong
Ο
Balmain που
είχε εργαστεί για τον Lucien
Lelong στο παρελθόν,
είχε προσληφθεί ξανά για να γίνει ένας από τους δύο επικεφαλής σχεδιαστές του
οίκου Lelong.
O Pierre ξεκίνησε αμέσως να σχεδιάζει στο νέο του
γραφείο ακούγοντας όπερα όταν, ξαφνικά, άκουσε ένα χτύπημα στην πόρτα του. Ήταν
ο νέος του συνεργάτης, ο Christian
Dior, που του
ζητούσε ευγενικά να κάνει ησυχία. «Συνέχισα ήσυχα», έγραψε ο Balmain στην αυτοβιογραφία
του. «Απογοητεύτηκα, αλλά δεν μπορούσα να ενοχλήσω αυτόν τον άνθρωπο που ήταν τόσο
ευγενικός και συμπαθητικός». Η σχέση που ξεκίνησε εκείνη τη μέρα μεταξύ των δύο
σχεδιαστών επηρέασε σημαντικά την καριέρα του Balmain. Υπάρχουν αρκετοί καλοί λόγοι για να μιλά
κανείς για τον Balmain χωρίς καμία
αναφορά στον Dior: η καινοτομία που τόλμησε με τις έντονα βαμμένες γούνες, ο ρόλος που
έπαιξε στη διάδοση της εσάρπας, τα κοστούμια που σχεδίασε για 16 ταινίες, τα outfits της Βασίλισσας Sinkit της Ταϋλάνδης, οι στολές για τις αεροσυνοδούς της
Ταϋλάνδης. Ωστόσο, ο ίδιος ο Balmain
συνέκρινε τον εαυτό του τόσο πολύ με τον Dior, που η σύγκριση
μεταξύ τους είναι αναπόφευκτη. O
Balmain εργαζόταν με
γρήγορους ρυθμούς, ενώ ο Dior
ήθελε το χρόνο του. Τα σχέδια του Balmain συνήθως ήταν μουτζουρωμένα και ακατάστατα ,
ενώ του Dior ήταν
ολοκληρωμένα και προσεγμένα, πράγμα που οδήγησε τελικά τον Lelong να ευνοεί τα σχέδια
του Dior. Και
οι δυο τους ωστόσο ονειρεύονταν να εγκαταλείψουν τον οίκο Lelong και να ιδρύσουν
έναν οίκο από κοινού. Στον διάσημο οίκο έγιναν γρήγορα φίλοι σχηματίζοντας ένα
δυνατό μέτωπο ενάντια στον Lelong. «Τόσο ο Dior όσο και εγώ ήμασταν εξοργισμένοι από τη βασική άγνοια του Lelong για την υψηλή
ραπτική. Δυσκολεύτηκα πολλές φορές να κρατήσω την ψυχραιμία μου όταν ο Lelong φερόταν περίεργα»,
αφηγείται στην αυτοβιογραφία του. Τελικά, αποφάσισαν να προχωρήσει ο καθένας
μόνος του, καθώς φοβήθηκαν ότι χωρίς τον Lelong θα κατέληγαν να μαλώνουν μεταξύ τους.
Maison Balmain
Μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ίδρυσε την
περίφημη “Maison Balmain” και παρέμεινε επικεφαλής του οίκου του
μέχρι το 1982, όταν και έφυγε από τη ζωή από καρκίνο. Ο οίκος πρόβαλε ιδιαίτερα
τις μακριές φούστες με τη στενή μέση σε σχήμα καμπάνας, μια γραμμή που αργότερα
έγινε δημοφιλής ως το “New Look” του Dior. Ο Balmain λανσάρισε την
εσάρπα και δημιούργησε μια νέα μόδα για τα φορέματα που φοριούνται κάτω από
σακάκια. Το ταλέντο του ως σχεδιαστή βασίστηκε στην ικανότητά του να δημιουργεί
απλά κοστούμια με καθαρές γραμμές, εντυπωσιακά βραδινά φορέματα, όλα με την
ίδια αισθητική της απλής κομψότητας. Ο Balmain σχεδίασε επίσης μια σειρά από στολές για
τις αεροσυνοδούς της Singapore
Airline, ενώ
λανσάρισε και πολλά αρώματα, το Vent
Vert, το πρώτο
επιτυχημένο άρωμα και ένα από τα best-seller μέχρι το 1950, το Jolie
Madame, το Ivoire , το Eau d’ Amazonie και πολλά άλλα.
Balmain ή Dior;
Το
1945 o Γάλλος
couturier
παρουσίασε την πρώτη του συλλογή στο Παρίσι. Το show του χαρακτηρίστηκε από κιμονό με γούνινους
γιακάδες και ένα λευκό φόρεμα από
μπροκάρ κεντημένο με ασήμι και μαργαριτάρια. Ο σχεδιαστής θυμόταν το ντεμπούτο
του ως «ένα ζευγάρι γκρι φαρδιά παντελόνια, χαμηλοτάκουνα καφέ σουέτ παπούτσια
και ένα άνετο καφέ καθημερινό σακάκι». Ήταν μια τεράστια επιτυχία. Η Ευρώπη έβγανε απ’ την ομίχλη
του πολέμου και ήταν έτοιμη για μια αλλαγή. Ο Balmain άρχισε να στρογγυλεύει τους ώμους, να
στενεύει τη μέση και να φαρδαίνει τις φούστες σε μια έκρηξη θηλυκότητας. Ήταν
ακριβώς αυτό που έκανε και ο Dior, αλλά για κάποιο λόγο τα φώτα παρέμειναν στραμμένα στο “New Look” του Dior που παρουσίασε μετά τον Balmain. Στο show του Dior, η παρουσία ενός σημαντικού ανθρώπου της μόδας έκανε τη διαφορά. Το
περιοδικό Life εξιστόρησε το συμβάν: «Το αποκορύφωμα ήταν όταν έφτασε ο Christian Berard, o
πιο ισχυρός χειραγωγός της μόδας του Παρισιού. Αυτός συνοδευόταν
από ένα μικρό άσπρο σκυλάκι. Το αποτέλεσμα ήταν πανδαιμόνιο». «Θεέ μου! Αυτό
αλλάζει τα πάντα», κόπηκε η ανάσα των θεατών. «Ο Θεός να βοηθήσει αυτούς που
αγόρασαν ρούχα πριν δουν τον Dior!». Η παρουσία του σημαντικού αυτού ανθρώπου λέγεται ότι καθόρισε το
αποτέλεσμα. Ωστόσο, το show του Balmain ήταν το μοναδικό
για το οποίο η Gertrude Stein είχε γράψει το πρώτο
της ρεπορτάζ μόδας και τα
περιοδικά μιλούσαν τότε για
«όμορφα ρούχα που θέλεις οπωσδήποτε να φορέσεις». Όπως ο Dior ήταν διάσημος για τη
θηλυκότητα και το “New Look”, έτσι το όνομα του Balmain συνδέθηκε για
πάντα με το στυλ που ονομάστηκε “Jolie
Madame”. Και αυτό
ήταν οι υπέροχα φτιαγμένες, κομψές και πολυτελείς δημιουργίες του που έκαναν
τις γυναίκες να φαίνονται περιποιημένες και όμορφες. Ο Balmain ήταν ιδιαίτερα
γνωστός για τις πολυτελείς τουαλέτες, οι οποίες παρουσιάζονταν σε όλο τον
κόσμο, ενώ ήταν η λύση για τις νύφες που ήθελαν να ντυθούν αριστοκρατικά. Στα
τέλη της δεκαετίας του ’60 συνέχισε να απολαμβάνει σημαντική εμπορική επιτυχία,
αλλά η επιρροή του είχε αρχίσει να μειώνεται. «Έχω αγωνιστεί στη rue Francois 1er για
να υπερασπιστώ την αντίληψη της κομψότητας η οποία πιστεύω ότι είναι καθαρά
γαλλική», είχε κάποτε πει.
Balmain Après Balmain
Σύντροφός του ήταν ο Δανός σχεδιαστής Erik Mortensen, ο οποίος εργάστηκε ως σχεδιαστής στον
οίκο Balmain από
το 1947 ως το 1991. Τα vintage
φορέματα υψηλής ραπτικής του Balmain παραμένουν κομψά, περιζήτητα και δημοφιλή
και έχουν φορεθεί πολύ από την Angelina
Jolie, Penelope Cruz, την Kate Moss και την Kristin Davis. Μετά το θάνατό του,
ο οίκος συνέχισε να την πορεία του. Το 1992, ο Oscar de la Renta
έγινε καλλιτεχνικός διευθυντής του οίκου, μια θέση που διατήρησε
για 10 ολόκληρα χρόνια. Η τελευταία του συλλογή ήταν αυτή του Φθινόπωρου του
2002. Την ίδια χρονιά ο οίκος προσέλαβε τον Laurent Mercier για να σχεδιάζει τη ready-to-wear συλλογή. Η κολεξιόν
που παρουσίασε στο Παρίσι το φθινόπωρο ήταν εντυπωσιακή και ο οίκος έλαβε
διθυραμβικές κριτικές από τους συντάκτες μόδας. Ο Mercier έμεινε όμως μόνο
για ένα χρόνο στον οίκο για λόγους υγείας, ενώ δυο μήνες μετά την αποχώρησή του
, ο Γάλλος σχεδιαστής Christophe Lebourg ανέλαβε την κορυφαία θέση στο δημιουργικό
τμήμα του Balmain. To
2004 οι προσδοκίες του οίκου διαψεύστηκαν και αναγκάστηκε να δηλώσει πτώχευση.
Μετά από δύο χρόνια χωρίς πασαρέλα, ο Balmain επέστρεψε το 2006 δυναμικά υπό την
καθοδήγηση ενός νέου καλλιτεχνικού διευθυντή, του Christophe Decarnin. Πριν ένα χρόνο όμως, ο Decarnin αποχώρησε από τον
οίκο γιατί σύμφωνα με δημοσιεύματα έπασχε από κατάθλιψη. Ο Olivier Rousteing αποτέλεσε το πρόσωπο-κλειδί για τον
γαλλικό οίκο μόδας και έγινε πολύ γρήγορα ο επικεφαλής σχεδιαστής του οίκου.
Χωρίς αμφιβολία, ο Olivier παρουσίασε μια εκπληκτική συλλογή για την άνοιξη/καλοκαίρι 2012
εμπνευσμένη από το rock and roll, την αισθητική western
με απαλές γραμμές και κρόσια. Μια υπέροχη συλλογή από τον Rousteing, αλλά και ένα
ελπιδοφόρο σημάδι για το τι θα ακολουθήσει από τον οίκο Balmain.
10
πράγματα που ίσως δε γνωρίζατε για τον Pierre Balmain
1.Η μητέρα του ονειρευόταν να γίνει γιατρός
στο ναυτικό.
2. Όταν ήταν μικρός έκανε πολλά ταξίδια με τον θείο του σε διάφορες πόλεις της Γαλλίας, όπου
και συναντούσε γυναίκες οι οποίες ενθάρρυναν το πάθος του για την υψηλή
ραπτική.
3. Στον Lelong σχεδίασε ένα μαύρο απογευματινό φόρεμα, που
ονόμασε «μικρό κέρδος». Τότε 360
τέτοια φορέματα πουλήθηκαν .
4. Το πρώτο του άρωμα ήταν το Elysees 64/83,όνομα το οποίο δηλώνει τον αριθμό
τηλεφώνου του οίκου του.
5. Τον οίκο του τον αποκαλούσε «Το κιόσκι των
φαντασιώσεων».
6. Ανάμεσα στις διάσημες γυναίκες που έντυνε
ήταν η Brigitte Bardot, η Marlene Dietrich, η Katharine Hepburn.
7. Ο Balmain στο δρόμο για το show του το 1945 τον
χτύπησε αυτοκίνητο και ο ίδιος πίστευε ότι συνέβη γιατί ξέχασε να φορέσει το
τυχερό μεταξωτό φουλάρι που πάντα φορούσε σε σημαντικές στιγμές.
8. Είχε πει για τον συνεργάτη του και σύντροφό
του Erik Mortensen ότι: «Είναι πιο
πολύ Balmain από
εμένα».
9. Ο Balmain πίστευε ότι αν οι γυναίκες καταφέρνουν να
τηρούν τις βασικές αρχές της μόδας, τότε θα είναι πάντα σε αρμονία με αυτές.
10. Πολλοί σχεδιαστές εργάστηκαν μαζί του, οι
οποίοι μετά έγραψαν τη δική τους ιστορία στο χώρο της μόδας. Ανάμεσά τους ήταν και ο Karl Lagerfeld.